De bronnen van de Allier op de Moure de la Gardille
|
|
De bronnen van de Allier op de Moure de la Gardille |
|
De top van de Moure de la Gardille, met een hoogte van 1503 m, ligt ten westen van La Bastide-Puylaurent. Het is een waar paradijs voor wandelaars, jagers en verzamelaars van allerlei pluimage—een uitgestrekt no man's land dat de 10.000 hectare van het enorme bos van de voormalige abdij van Mercoire omarmt. Hier zijn de reliefs zacht, gevormd door een lange panoramische ridge die wordt doorkruist door de GR7, de langeafstandswandeling die de Vogezen met de Pyreneeën verbindt, en die tot de bekendste van Frankrijk behoort.
Vanaf de top is het uitzicht spectaculair. In het noorden en oosten zien we de Mézenc, de Haute Ardèche en het meer van Charpal. Naar het zuiden strekken zich twee parallelle ketens eindeloos uit: de Goulet op de voorgrond en daarachter de toppen van de Mont Lozère die de horizon blokkeren. We zijn op het dak van Frankrijk, niet ver van de bronnen van de Allier, die naar de Loire stroomt, en de Chassezac, die in de Rhône uitmondt. Aan de flanken van de Goulet-massief bevinden zich ook de bronnen van de Lot, die naar de Garonne zullen stromen. Alleen al voor dit panorama is de klim de moeite waard (alleen bij mooi weer!).
Maar vandaag is ons doel iets anders: we zoeken de bron van de Allier. We willen deze eerste stroom water ontdekken en ervan drinken, zoals men zich verfrischt aan de Loire terwijl men zich opspat met het heldere water van een "bachat" in de stal van de Gerbier. Tussen de driehonderd meter hoger komen we op de ridge trail, die ons naar de top van de Moure de la Gardille zal leiden. De schoonheid van het landschap overweldigt ons en onderweg kruisen we een dertig wandelaars, vergezeld door drie lastdieren.
Aan de voet van de Moure, bij de bifurcatie, vinden we een bescheiden houten bord, handmatig gegraveerd, dat de bron op 150 m "buiten het circuit" aanwijst, aan de helling van Chasseradès. We gaan te voet verder, want vanaf de eerste helling wordt de berg smaller in een schijnbare ravijn, die onder de donkere gewelfde takken van het beukenbos duikt.
Op een tapijt van dode bladeren, met onze ogen open, zien we plots een straaltje water dat in een klein vijvertje stroomt. De zon speelt in het water en laat zijn reflecties schitteren door het bladeren dat in de wind beweegt—het schouwspel is adembenemend: daar is de Allier, pas geboren. Maar is dit wel de bron die we zoeken? Op onze topogids zou hier een mooi geëmailleerd bord moeten staan, ter nagedachtenis aan het avontuur van drie jongeren uit Langeac die in 1992 de Allier te voet hebben gevolgd, van Langeac tot zijn bron, in twaalf dagen.
Of het nu de Loire, de Nijl of de Mekong is, er zijn altijd controverses over de exacte bronnen. We hadden dit soort verwarring graag willen vermijden, maar hier is er geen spoor van het bord. Daarentegen geeft een beschilderde inscriptie op de stam van een beuk, in dezelfde gele kleur als de markeringen van het pad, aan "ALLIR", met een eind "R". Fout in de spelling of lokale dialect? Mysterie. Een kilometer verderop komen we eindelijk bij een kleine betonnen dam, ingehuldigd in 1995 door de burgemeester van Chasseradès: dit is de eerste inrichting op de Allier. Het bord is er inderdaad.
Deze dag eindigt op een zeer positieve noot, vooral omdat we deze verlengen in goed gezelschap. Op het terras ontmoeten we twee vrouwelijke wandelaars die de Stevensonweg (GR70) van Monastier-sur-Gazeille naar Saint-Jean-du-Gard verkennen. Ze vertellen enthousiast over de bed and breakfast L'Étoile in La Bastide-Puylaurent.
De eigenaar van de accommodatie maakte een sterke indruk op hen: half-Grieks, half-Belgisch, muzikant en avonturier in zijn vrije tijd—een echt personage. Philippe Papadimitriou is een moderne cowboy, die zichzelf opschept dat hij in zijn leven slechts vijf boeken heeft gelezen. Een "veldman", die ons ongetwijfeld meer kan vertellen over de bron.
We besluiten op de terugweg bij hem langs te gaan. De reus verwelkomt ons met zijn grote, heldere en verraste ogen: "De bron van de Allier? Ken ik die? Nee. Maar wat maakt het uit?" Hij heeft gelijk, goed gezien, de Griek. Het straaltje water onder de beuken is meer dan genoeg voor ons. De "officiële" bron, de "ware"? Het maakt niet uit. De zon schijnt, de Lozère is prachtig en het leven is mooi.
***
De waterscheiding tussen de Cévennes en de Margeride doorkruist dit gebied, dat zich tussen twee grote stroomgebieden bevindt: het Rhône-Méditerranée-bekken en het Loire-Bretagne-bekken. Daardoor is het hydrografische netwerk van de gemeente zeer dicht, met talrijke beken en valats (een Cevenol term voor een ingeklemde beek), zoals de beek van Rieufrais of die van de Gouttes. Aan de kant van het Loire-Bretagne-bekken komt de Allier aan bij de gelijknamige kloven en vervolgens de Loire, terwijl de zijrivieren van het zuiden naar de Chassezac stromen en eindigen in de Ardèche, in het Rhône-Méditerranée-bekken. Deze rijkdom aan water heeft de bouw van een dam in Puylaurent mogelijk gemaakt, maar het vormt ook een belangrijk risico, aangezien het gebied regelmatig te maken heeft met hevige regenval, soms met Cévenol episodische overstromingen. Ten slotte herinneren we eraan dat de Allier zijn bron vindt aan de westkant van La Bastide, nabij de Moure de la Gardille, op de voormalige gemeente Chasseradès—het is hier dat de eerste straal water van deze 420 kilometer lange rivier ontstaat.
Nutria en bevers zijn enkele van de soorten die je langs de Allier kunt observeren, een rivier rijk aan biodiversiteit. De visstand is bijzonder gevarieerd, met soorten zoals forellen, schaduwen en snoeken. Echter, de aanwezigheid van talrijke dammen op de Loire heeft geleid tot de bijna volledige verdwijning van de Alliersalmon (Salmo salar). Verschillende factoren zijn hiervoor verantwoordelijk: het gebrek of de ongeschiktheid van vistrappen, de afname van de waterstroom, de vervuiling van de paaigebieden, de daling van het opgeloste zuurstofgehalte, de stijging van de gemiddelde temperatuur, evenals stroperij. Gelukkig zijn er al jarenlang talloze vrijwillige inspanningen om deze mythische vis, die de oorsprong is van een millenniaoude culturele traditie, weer in te voeren.
Sinds het einde van de jaren 1990 zijn er inspanningen voor herstel gedaan om de terugkeer van zalmen naar de Allier aan te moedigen. Deze initiatieven omvatten de aanleg van voorzieningen om hun doorgang te vergemakkelijken, de restauratie van habitats en de beheer van aquatische ecosystemen.
Er zijn ook herbevolkingsprogramma's uitgevoerd om de populatie van zalmen te vergroten. Deze inspanningen beginnen hun vruchten af te werpen, en er zijn de laatste jaren meldingen geweest van zalmen die de rivier opkomen. Dat gezegd hebbende, de situatie blijft fragiel, en de bescherming van hun habitat en levensomstandigheden in de Allier is cruciaal voor de overleving van deze emblematische soort.
De zalm van de Allier heeft de onderscheiding dat hij de langste migratie heeft van West-Europa. In 2018 hebben 389 zalmen de passerelle van Vichy gepasseerd, terwijl het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren 677 was. Om de levensvatbaarheid van de soort in de rivier te waarborgen, wordt geschat dat er minimaal 2000 passages van volwassen vissen per stijging nodig zijn.
In de afgelopen twintig jaar zijn de records van passage geregistreerd in 2003 en 2015, met ongeveer 1200 zalmen. Volgens de Vereniging voor de bescherming van de zalm van de Allier zijn de belangrijkste obstakels voor migratie de dam van Poutès in Haute-Loire, ondanks de voorzieningen, de drempel of dam van de Lorrains in de Nièvre (bestemd om het zijkanaal van de Loire te voeden), evenals de aanwezigheid van roofdieren zoals de meerval en de aalscholver, waarvan een kolonie zich beneden Vichy heeft gevestigd.
De GR470, ook wel het pad van de Gorges de l'Allier genoemd, is een prachtig langeafstandspad dat de Allier volgt van Brioude in Haute-Loire naar de Moure de la Gardille. Het parcours van ongeveer 200 kilometer doorkruist gevarieerde landschappen, indrukwekkende kloven, dichte bossen en karakteristieke dorpjes.
Oud vakantieshotel met een tuin aan de oever van de Allier, L'Etoile Gastenhuis ligt in La Bastide-Puylaurent tussen de Lozère, de Ardèche en de Cévennes in de bergen van Zuid-Frankrijk. Op de kruising van de GR®7, GR®70 Stevensonpad, GR®72, GR®700 Régordane-pad, GR®470 Bronnen en Kloven van de Allier, GRP® Cévenol, Ardéchoise Bergen, Margeride. Talrijke rondwandelingen voor wandelen en dagtochten per fiets. Ideaal voor een ontspannen en wandeltocht.
Copyright©etoile.fr