Eric Poindron in Puy-en-Velay

Eric Poindron in Le Puy-en-Velay in Haute-Loire

Aankomst in Le Puy-en-Velay Haast je, kleed je om, we gaan repetitie houden... Een « koning van de gekken » die als honderd nerveuze duivels gebaart, richt zich tot ons. Multicolor, vol met belletjes en gekleed in een vreemde bontmantel, pakt hij de teugels van Noée en bindt deze samen met zijn zusters, verschillende ezels van verschillende maten en kleuren... Tot welke groep behoor je? Onze verbazing en onze stilte intrigeren. Neem je niet deel aan de festiviteiten? .. In principe verheugen alle festiviteiten ons, maar noch de ezelin noch haar begeleiders hebben een uitnodiging gekregen. Achter de vriendelijke « gek » is een echte kamp van straatartiesten opgebouwd. Vuurkorven, lange houten tafels, tinnen serviesgoed en kruikjes in overvloed... Jonge mannen, krijgers, wijden zich aan de knots en de kruisboog. Korte vraag van onze kant, gevolgd door een lange antwoord van de intrigerende pocher.

Logis des Séjalon De oude stad van Le Puy bereidt zich voor op de Renaissance-festiviteiten. Alle inwoners doen mee. We komen beren tegen - echte en neppe -, tovenaars, burgers, galante dames en ribaudes. Gendarmen regelen het verkeer om de strijders te laten passeren. Het is vuurwerk en feestmaal voor meerdere dagen. Het is het feest van de koning van de vogel die de beste boogschutter van de stad zal aanwijzen. Je moet de papegaai doden, de papegaai in het oude Frans.

Gedurende een week strijden de straatartiesten en feesten. Zelfs de burgemeester verkleedt zich! Om onze gesprekspartner niet teleur te stellen, bekennen we onze bescheiden status als reizigers op doorreis... Sportief biedt hij aan om Noée - en de rugzakken - te bewaren en haar wat oud brood te geven terwijl wij ons voeden. In de tussentijd biedt hij ons een glas hypocras aan, warme wijn gekruid met kaneel en specerijen. « Geserveerd in de winter en vaak als dessert. » Proost...

Zo amuseert de stad zich elk jaar bij het terugdraaien van de tijd. Een goed gebaar, dat is voor de Geschiedenis. Op elke muur zijn er kartonnen schietgaten en soldaten in harnas. Tijdelijke ophaalbruggen verschijnen op elke straathoek, plastic kanonnen bedreigen, onder het toezicht van halberdiers « stijf » als de torens van de stad. We vermaken ons met de schijn, vergeten de zorgen en heffen ons glas bij de minste gelegenheid... Vroeger had men het feest van de koning van de vogel uitgevonden om te voorkomen dat de jonge mannen te gretig de tavernes frequenteerden. Terwijl ze de kruisboog hieven, hieven ze minder de elleboog. Vandaag is het omgekeerd. Nauwelijks de pijl op de nep-vogel afgeschoten, racen we naar de bar en zijn frisse bierpullen. Het is een nep-Renaissance die zich voorstelt, kindvriendelijk, ver weg van de spanningen en gewelddaden van vervlogen tijden. Vroeger was er geen feest zonder een steek met een mes.

Stad van Le Puy-en-Velay In de herberg moest men verplicht het glas van de gastheer overschieten. Bij het gaan zitten, had men onder de tafel de Laguiole-mes gestoken, het lange scherpe mes, om het gemakkelijk te kunnen pakken. Je moest het in de ribben van de ander kunnen steken als het gesprek zou oplaaien. Toch behoorden de drinkers in wapens tot de broederschap van de boetelingen! Ze droegen het kruis en deden, om het even waarom, de genuflexie. Toen de heilige Franciscus Régis, patroonheilige van de kantwerksters, hen wilde evangeliseren, moest hij vaak zijn heilige taak onder een regen van klappen vervullen. In dezelfde geest, als een aandachtige waarnemer, wist de mooie Auvergne-verhaler Henri Pourrat zijn pen te laten wapperen. Het volgende anekdote doet denken aan die verteld door Lucifugus Merklen over een horige man en een defecte goot: « We vertellen het verhaal van een boer verstopt in de struiken, geweer in de hand, op de zondagochtend. Hij wacht op een buurman over wie hij zich moet beklagen. Maar de tijd verstrijkt. En plotseling, terwijl hij de drie slagen van de klokken van het dorp hoort, barst hij los: "Ah, die varken! Hij laat me de mis missen."»

Le Puy-en-Velay De bevolkingen van weleer, met hun ruwe en heerlijke muren, bezaten het gevoel voor het goddelijke en de nauwkeurigheid. De landbouwers en de croquants hebben de uitstraling van oude gravures op hout met nog verse inkt. Wanneer de klok op twaalf slaat, ontdekken we de herberg van de « beschreven » tijd, zorgvuldig kijkend onder de tafel of er een dolk of een mes verborgen ligt. Gehoord in de Ziel van de dichters, de koffie waar we ons hebben teruggetrokken: « Je weet dat we alleen maar onzin doen op aarde, wat anders? » En dan: « Deze stad, dat is een mengeling van priesters, ingekapselde burgers, boeren die naar de stad zijn gekomen en dwazen. »

Le Velay, dat is het koninkrijk van de bandietenheersers en de passerende pelgrims, van de goede beesten, gebogen over hun kantwerkplank, en de oude wilden die terugkomen van de markt, zingend, schreeuwend, die de hele weg innemen, van kleine groene linzen en juwelen verrijkt met granaat, van de flauwe ravijnen en de pracht van de bergen. Na een glas warme wijn vergezeld van tonijn met gember en peper, saffraanrijst en een konijnstoofpot, een ijverige bezoek aan de romaanse kathedraal - de bisschop Le Breton en de zwarte maagd, trots van de stad, rusten daar. Doolhoven en een opmerkelijk bouwwerk. Een reliëf toont een ezel die als een konijn huppelt. Om ons heen is men stil bezig met bidden. Moet men de Byzantijnse, oosterse geest van de kathedraal herinneren? Moet men herinneren dat met Parijs, Arles en Vézelay de kathedraal een vertrekpunt is voor de pelgrimage naar Santiago de Compostella - zeshonderd kilometer tot Roncevaux en zevenhonderdvijftig van de Spaanse grens naar Santiago de Compostella? Verderop, de heer en mevrouw Toeristen in bermuda en pelgrimstok voor mevrouw, violet trainingspak en camera voor meneer, zijn druk in de weer aan de voet van de kerk Saint-Michel-d'Aiguilhe. De camera staat op zijn statief. Meneer drukt op de zelfontspanner en voegt zich enthousiast bij zijn helft die toch veel plaats op de foto in beslag neemt. Het chronometert een operatie wordt drie keer herhaald. Op de achtergrond en in een tegenhoek blijft de kapel Saint-Michel onveranderlijk.

Bovenop de vulkanische en toeristische piek vraagt een bedelaar, ook gekleed in een violet trainingspak - trekt de religieuze aantrekkingskracht de mensen om zich in een kardinaalskleur te tooien? - om zijn deel van de taart. We schatten de klim op verschillende honderden treden.

Kathedraal Notre-Dame-du-Puy Bedelzang en bergbeklimmen, de dappere verdient zijn aalmoes.
In de hoge stad staan de kantwerksters op hun post, methodisch opgesteld in de kronkelige straatjes en pittoreske steegjes. Ze zijn, samen met de beroemde groene linze, de andere verouderde trots van Le Puy. Bijna een gecontroleerde oorsprongsbenaming. We komen ze het vaakst tegen op ansichtkaarten, soms op de drempels van de winkeltjes, bezig met het afmaken van het tafelkleedje dat de stapel zal vergroten als een stapel pannenkoeken. Boven de kantwerksters lijkt het rituele bord de hand of de portemonnee te dwingen. « Hier geen geïmporteerde kant. » Ook al zou de kant geïmporteerd of gemecaniseerd zijn, je kunt altijd doen alsof. De oude winkeltjes van vroeger zijn voorgoed gesloten. Ondanks zijn architectonische kwaliteiten, zijn steegjes en zijn oker of roze muren van mooie kwaliteit, slaagt de stad die naar Spanje leidt er niet in haar identiteit te onthullen.

Religieus en regenachtig, de stad mengt godsdienstigheid en mysterie, heilig en tovenarij. Geloof en toerisme ook, wat op geen enkele manier onverenigbaar is. De straten en historische gevels behouden een frisheid die zelfs de opera van de Bastille jaloers zou maken. Toch voelt de inwoner zich verplicht om meer pleister en stucwerk toe te voegen. Let op de decorum. Deze stad die in wonderen gelooft, of gelooft dat ze dat doet, is het de lava van de vulkanische plateaus die haar zo heeft gepompeïsiseerd?

De Henri-Pourratstraat daalt naar de begraafplaats. Aan onze linkerhand, de oude stad met zijn toeristisch-religieuze snuisterijen, sneeuwballen en zwarte maagd, kaars en posters van patroonheiligen. Aan onze rechterhand, stroomopwaarts, de begraafplaats en de vrome zielen die de Almachtige heeft teruggeroepen. Je hoeft alleen maar een steegje over te steken om van de cultus - en zijn munt - naar de eeuwigheid te gaan. Beter dan een plaatsnaam. Midden in de begraafplaats is het een jonge studente die dodenverhalen vertelt. Ze leert de studieuze en verbijsterde toeristen dat de boetelingen van Saugues op Goede Vrijdag naar Le Puy komen. Daar bezetten ze de restaurants om zich vol te stoppen met kikkerbillen die voor hen zijn bereid. De relatie met de collectebussen ~ . De toeristen commentariëren, maar de gids herstelt de rijen... Wanneer ze « De zigeuner en de leukemie » declameert, zou je denken aan een nieuwe fabel van La Fontaine. Iedereen haast zich en leent een oor... Met een trotse front, een bleek en ernstig gezicht, geeft de gids de stem voordat ze haar verhalen inblazt. Rond haar heeft de groep zich samengevoegd. Stilte, het begint...

Enkele tientallen jaren geleden was er een zigeuner die verliefd werd op een jong meisje uit Le Puy. Helaas, hij verneemt dat zijn geliefde aan leukemie lijdt. Onze man laat zich niet imponeren. Hij weet dat liefde een zaak van magie is en bewaart van zijn grootmoeder een toverboek - een bleke kopie van de Grote Albert - om de doden te wekken. Alleen zichtbaar tijdens de zonnewendes en op een stormachtige avond, preciseert de gids. De jonge vrouw verliest haar krachten, haar aderen kleuren elke dag een beetje blauwer. Ze wordt doorschijnend als het lijkkleed, maakt zich klaar voor de reis naar het dodenrijk... Aan de andere kant profiteert onze goede zigeuner om zijn trucs en formules te herzien. Helaas, de geliefde verliest haar ziel! De zigeuner volgt de begrafenis, vindt het graf waar de overledene moet rusten en neemt zijn kwaad in geduld. Op de avond die door het toverboek is aangegeven - storm, zonnewende en alle ingrediënten - keert hij terug naar de begraafplaats, krikt de deur van de kapel open en daalt af in het graf waar vier kisten op elkaar gestapeld liggen. Gewapend met een lantaarn, vindt hij degene waarvan hij denkt dat het het bed van zijn geliefde is. In de stilte van de crypte forceert hij het hout - verschrikkelijk gekreun van de gids. Op het moment dat hij zijn onderarm in de kist wil schuiven, verschijnt er een ontbindend en lachend lichaam voor hem...

Oude winkelgevel in Le Puy Van schrik laat hij het deksel los. Zijn hand, verpletterd door het gewicht, breekt bij het passeren verschillende ribben van de overledene. Daar staat onze zigeuner met een hand vastgeklemd in de borstkas van degene wiens hart hij begeerde. De lantaarn valt. Verdoofd en blind, kan de lafheid zijn arm niet uit de macabere kist trekken. Dit keer begrijpt hij... De grote dood komt hem een duwtje geven. Hij worstelt, schreeuwt het uit, vervloekt op hetzelfde moment zijn grootmoeder en de liefde... De gids maakt stilte... Zodra het effect is voorbij, gaat ze verder op vertrouwelijke toon.

Kaasboerderij in Le Puy Een grafdelver, die 's ochtends de deur van het graf open vindt, heeft de zigeuner op de grond aangetroffen. Bijna levenloos... Op dat moment moet men toegeven, de gids heeft de strijd gewonnen. De groep wankelt. De vertelster herneemt haar adem en verklaart, ernstig en plechtig, dat de ongelukkige al dertig jaar ongeordende uitspraken doet in het psychiatrisch ziekenhuis waar hij is opgenomen. Er wordt zelfs verteld dat sommige mistige avonden op de begraafplaats...

De sceptische toeristen halen zonder aarzeling hun portemonnees en kikkers tevoorschijn. Verlicht of bezorgd, betaalt iedereen de vergoeding, wijkt zo snel mogelijk uit de sombere kapel en verlaat in stilte de begraafplaats, na nog een laatste blik op het vervloekte graf. Henri Pourrat zou gevleid zijn om te horen dat zijn naam de nabijgelegen steeg aankondigde van een begraafplaats en dat er gruwelijke verhalen werden verteld, die leken te komen uit zijn eigen verhalen. Zoals in een toverboek zijn de toeristen verdwenen. Geen voorbijgangers, geen inwoners, niemand. Trouwens, hoe noemt men de inwoners van Le Puy? Puyatiers?

Bij het verlaten van de stad en het aartsbisdom, het rijkste van Frankrijk - dat heeft men ons verzekerd - kan men de Corneille-rots zien die weerkaatst in de Aiguilhe. Hier heeft de hypocrisie van de Geschiedenis opnieuw zijn toevlucht genomen op de piek. Men heeft bovenop een zware Maagd met Kind opgericht, gemaakt van het brons van meer dan tweehonderd kanonnen die in Sebastopol zijn opgehaald. Het geheel doet denken aan Sulpicius en herinnert eraan dat oorlogen, of ze nu van het rijk zijn of niet, kunnen dienen om pelgrims aan te trekken. Het is hoog als een vuurtoren, alleen is het geen vuurtoren en het is minder mooi. Toen hij zijn eerste stenen huis ontdekte, had de overleden clown Achille Zavatta uitgeroepen: « Dit is een mooi huis, maar het mist wieltjes! » Zo voelt Le Puy-en-Velay een beetje aan. Studieus en vroom, vastgezet en solide. Geordend. Een groot notaris huis waar, wat vrij zeldzaam is bij notarissen, men u warme wijn aanbiedt. door Eric Poindron. Uittreksel uit "Belles étoiles" Met Stevenson in de Cévennes, Gulliver-collectie, geleid door Michel Le Bris, Flammarion.

Oud vakantieshotel met een tuin aan de oever van de Allier, L'Etoile Gastenhuis ligt in La Bastide-Puylaurent tussen de Lozère, Ardèche en Cevennen in de bergen van Zuid-Frankrijk. Op de kruising van de GR®7, GR®70 Stevensonpad, GR®72, GR®700 Régordane-pad, GR®470 Bronnen en Kloven van de Allier, GRP® Cévenol, Ardéchoise Bergen, Margeride. Talrijke rondwandelingen voor wandelen en dagtochten per fiets. Ideaal voor een ontspannen en wandeltocht.