Met Stevenson door de Cevennen
|
|
Met Stevenson door de Cevennen |
|
Aan het einde van de vorige eeuw onderneemt R.L. Stevenson, een Schotse schrijver, een solo-reis door de Cevennen op zoek naar de Camisard ziel. Vertrekkend vanuit Monastier-sur-Gazeille, met alleen zijn ezel Modestine als gezelschap, zal hij eindigen in Saint-Jean-du-Gard na een kleurrijke reis waarvan hij de details beschreef in een boek getiteld "Reis met een ezel door de Cevennen". Het is het Lozère-gedeelte van deze reis dat we u uitnodigen te volgen.
Met de auto, te voet, te paard, met een ezel: alle oplossingen zijn goed afhankelijk van de tijd die u heeft. De voorgestelde etappes zijn van hoge kwaliteit en zullen u intens laten beleven wat u zult ervaren. En vergeet vooral niet het sleutelboek van deze pelgrimstocht in de voetsporen van Stevenson! 1878... dat lijkt zo ver weg. En toch, vandaag is het nog steeds 1878. Alles is hetzelfde.
Alle genoemde locaties zijn daar, in het echt! De gebouwen, de straten, de paden... Natuurlijk ontbreekt de heldin, de ezelin Modestine. Zij is niet meer van deze wereld. Ze heeft, in tegenstelling tot haar meester, kennelijk geen geschreven verslag achtergelaten om haar personage te vereeuwigen. Maar dat is de roeping van de immense ziel van een heel klein ezeltje die werd veracht, belachelijk gemaakt, bespot en uitgeput. Modestine, die steeds minder strijdvaardig wordt naarmate de pagina's vorderen, dringt steeds meer binnen in de affectieve wereld van de verteller, verandert zijn kijk op zichzelf, op zijn "Cevennen".
Van verklarende peripetieën, goed demonstratief didactisch materiaal dat dit dagboek inleidt, gaat men snel over naar een meer sensuele, impressionistische en ook meer initiatische leeservaring. De logica, de opbouw van het werk, alles trilt en vervaagt in een steeds intiemer parcours. De geuren, de kleuren en de geluiden, natuurlijk, maar ook de tastzin, de smaak, vormen de viatica, het essentiële van onze reis door deze Gévaudan.
Want het moet gezegd worden, het is een zeer literaire reis... en bovendien fundamenteel grappig. De zoektocht naar de onmogelijke reis. Een opeenstapeling, een stapeling van zeer Schotse tegenslagen in ons mooie Gévaudan land. Zou men zelfs niet kunnen denken dat het pure provocatie is? Want waarom, Grote Goden, zou men een voetreis beginnen aan het begin van de winter, in het hoogste en meest onvoorspelbare deel van Lozère, juist wanneer het begint zijn lumineuze herfsttooi af te leggen voor de eerste koude, de mist en enkele regendruppels?
Dus het is in een periode van het jaar met een vrij onzekere klimaat dat onze held de weg neemt die van Monastier-sur-Gazeille naar Langogne leidt. De weg? Laten we beter zeggen, de geitenpaden die zijn ezelin als gids met een zachte koppigheid bepaalt. Want Modestine, dat is een hoofd; een hoofd vol poëtische, affectieve, smaakvolle plannen. En wat ze in haar hoofd heeft, wil ze direct met haar pootjes verwezenlijken. In een continue stroom! Blijkbaar vindt Robert Louis Stevenson's plannen daar niet per se zijn aansluiting... Dus, de Cevennen, in de winter, te voet, met een ezel en ook een bagage. En die is van een Engelse afbeelding van Épinal. Een die Prévert zou hebben ondertekend:
een koekenpan,
een klopper,
een slaapzak,
een gebraden schouder,
een alcohollamp.
een fles Beaujolais
een andere van Brandy
en veel, veel touwen...
Want het aanleggen en de touwen zijn de twee pijlers van de reis. Het is zelfs de kern van dit avontuur. Het is de gordiaanse knoop die moet worden opgelost. En zoals elke gordiaanse knoop, moet men snijden om vooruit te komen. Vaarwel dan koekenpan, schouder, Beaujolais en witbrood. VicitAsinus. Vanaf dat moment is alles klaar om naar het essentiële te gaan, in de mist en in het hart van de mist der dingen. Voelt men zich goed, niet goed in de plaatselijke herberg? Is het verstandig om daar te slapen? In ieder geval is men daar ofwel verkleumd, ofwel het onderwerp van spot. Soms beide tegelijk wanneer het geluk je eindelijk toelacht! Onze glorieuze auteur zou al deze avatars hebben genegeerd als de metafysische geschillen met betrokken monniken en omgevormde Ieren hem niet enigszins in de war hadden gebracht in de abdij van Notre-Dame-des-Neiges. Maar hoe kan een Schotse convenantist zich voorstellen zonder te rillen een nacht in een rooms-katholiek klooster door te brengen? Dat zou zich in de muil van de wolf werpen. Gevaarlijk in het Land van het Beest, een altijd gevreesde ontmoeting, maar misschien altijd verlangd... Want, tenslotte, is het niet het verklaarde doel van deze reis om de mysterieuze Camisard Cevennen te ontmoeten, misschien zelfs nog gevaarlijk?
In 1878 ondernam de schrijver Robert Louis Stevenson, bekend van werken zoals Het Verloren Eiland en Het vreemde geval van Dr. Jekyll en Mr. Hyde, een wandelreis van twaalf dagen samen met Modestine, zijn trouwe ezel. Hij begon vanuit het dorp Monastier-sur-Gazeille, een beetje ten zuiden van Puy-en-Velay. Echter, we zijn onze eigen avontuur begonnen in La Bastide-Puylaurent, op de grens tussen Vivarais en de Cevennen. Gedurende zeven dagen zullen we Stevensons sporen volgen, de Mont Lozère doorkruisen en de kleine stad in het zuiden, Saint-Jean-du-Gard, bereiken.
Hoe eindigde een Schotse auteur als Stevenson (1850 - 1894) in dit afgelegen gebied dat tot op de dag van vandaag een zekere charme van isolatie behoudt? Welnu, het begon allemaal met een gebroken hart. Hij was verliefd geworden op een Amerikaanse vrouw genaamd Fanny Osbourne, maar zij bleef buiten bereik (hoewel hij haar later zou trouwen). Zijn familiearts en vriend adviseerde hem om een pauze te nemen en zijn geest te verhelderen. Om troost te vinden, ging hij naar het platteland, wat hem naar Monastier-sur-Gazeille leidde. Na enkele weken verveelde hij zich en besloot hij een wandelavontuur door de Cevennen te beginnen. Voor 65 oude Franse francs en een glas cognac kocht hij een ezel van een lokale boer om zijn spullen te vervoeren. Hij liep door het Velay, het Gévaudan en het Vivarais, en stak de Mont Lozère over tot hij Saint-Jean-du-Gard bereikte. In Stevensons tijd was het een waar avontuur. Soms verbleef hij bij boeren, andere keren sliep hij onder de sterren. Hij verloor vaak zijn weg, maar onderweg had hij ook onverwachte ontmoetingen. In 1879 werd het boek "Reizen met een ezel in de Cevennen" gepubliceerd, en sindsdien is het verschillende keren in het Frans vertaald.
Het Stevensonpad, ooit een eenvoudig regionaal pad, werd in 1994 erkend en werd het GR®70. Sindsdien zijn er veel veranderingen geweest: de topografische kaarten zijn aangepast, sommige gîtes d'étape zijn gesloten terwijl andere hun plaats hebben ingenomen. Maar de route is nu goed gemarkeerd en het is moeilijk om te verdwalen. Vanwege gebrek aan tijd, zullen we deze keer het Stevensonpad door de Cevennen volgen, te beginnen in La Bastide-Puylaurent. Dit kleine dorp ligt aan de D 906 tussen Langogne en Alès. Het kreeg meer belang bij de bouw van de spoorlijn "Le Cévenol". Het ligt op een hoogte van 100 meter, tussen Vivarais (Ardèche) en de Cevennen, in het departement Lozère. Zoals gebruikelijk, vestigen we ons in de bed and breakfast "L'Étoile", bij Philippe Papadimitriou, die ons hartelijk ontvangt. Philippe gaat aan de piano zitten en probeert mooie melodieën te produceren. Het vuur in de open haard knettert en Billy, de hond, kwaakt met zijn staart.
De volgende dag, uitgerust na onze lange reis, vertrekken we meteen. In werkelijkheid volgde Stevenson de D 6, die destijds een karweg was, in de richting van Chasseradès. Nu passeert het pad door de heuvels, midden in het bos. We zien de markering bij het station, steken de sporen over en blijven omhooggaan in het bos langs de GR®70. Nadat we een brede landweg hebben gevolgd, duurt de klim ongeveer een uur tot de top van de dag, Le Moure de la Gardille, op 1308 meter hoogte. Het bos verdwijnt en we lopen over een plateau van weiden en struiken met prachtige uitzichten in alle richtingen. We dalen geleidelijk af en komen bij de D 6. We bereiken eerst het station (lijn La Bastide - Mende), en dan komen we aan in Chasseradès. Hoewel de plek enkele goede hotels heeft, is de bakkerij-slagerswinkel gesloten. Vervolgens zetten we onze wandeling voort over een rotsachtig pad langs Mirandol (Gîte d'étape de Mirandol) in de richting van L'Estampe. Bleymard ligt nog 10 kilometer verderop (bijna drie uur lopen).
Op de tweede dag van onze wandeling (van L'Estampe naar het station van de Mont Lozère) beginnen we met het oversteken van het staatsbos van Goulet, een bos met diverse bomen dat zich over ongeveer 1250 hectare uitstrekt. Het duurt dus enige tijd om het uitzicht op Bleymard te bereiken. Hier moet men opletten. Aanvankelijk volgen de Tour du Mont Lozère en het Stevensonpad dezelfde richting. De eerste doorkruist het hele dorp en gaat dan westwaarts. Ons pad neemt daarentegen een klein straatje links net voor het centrum van het dorp (aangegeven door het bordje "La Fontaine") om naar het zuiden en de Mont Lozère te stijgen. De klim verloopt geleidelijk totdat we een kale plek bereiken, het skistation van Mont Lozère. De wind waait hier vrij krachtig en het kan hier veel kouder zijn. De noordzijde van de Mont Lozère staat bekend om zijn tamelijk rigoureuze klimaat. Ter veiligstelling hebben de meeste huizen hun ingang aan de zuidzijde.
We zijn nog ver van de top van de Mont Lozère, maar we zullen deze bereiken tijdens de derde etappe van onze reis. Terwijl we door de weiden lopen, volgen we een draille, een pad dat door de kuddes schapen wordt gebruikt tijdens hun jaarlijkse trek naar de hogere weiden. Half juni verlaten ze de valleien in het zuiden waar het gras al droog en gegeten is, voor een reis van acht tot negen dagen op zoek naar voedsel verder naar het noorden. De Mont Lozère is ook een regelmatig verblijf voor de kuddes. Vroeger telde men meer dan 200.000 schapen, maar tegenwoordig beschouwt men het al als een geluk om een kudde van duizend schapen tegen te komen. Het hoogste punt van de Mont Lozère, en van onze hele reis, is de top van Finiels, die 1699 meter hoog is. Vervolgens dalen we af in het bos en volgen we een rotsachtig pad om de volgende etappe, Le Pont de Monvert, te bereiken.
Gelegen in een diep ingesneden vallei waar de Tarn slingert, staat Le Pont de Monvert vooral bekend om zijn smalle Ezelbrug en enkele oude huizen. De stad heeft ook historische betekenis, want hier begon de lange strijd tussen de Draken van de Koning en de protestantse Camisards. In 1702 hebben Camisards hier de abt Chayla vermoord, een markant evenement uit deze periode.
In feite heeft de periode van de godsdienstoorlogen in Frankrijk diepe sporen nagelaten in de geschiedenis van het land. In de 16e eeuw waren grote delen van Frankrijk protestants. Echter, enkele invloedrijke leden van het hof van de koning van Frankrijk verzetten zich tegen deze situatie, wat leidde tot het tragische evenement van de Nacht van Sint-Bartholomeus in 1572. Henri IV, zelf opgevoed in het protestantisme, probeerde de partijen te verzoenen en in 1598 werd het Edict van Nantes ondertekend. Dit edict gaf de protestanten de vrijheid van godsdienst in Frankrijk.
Echter, in 1685 herroept Louis XIV het Edict van Nantes, wat leidt tot een periode van vervolging en onderdrukking van de protestanten. Voor de Cevennen in het bijzonder ontstond de strijd van de Camisards (1702-1710). De Cevenolse protestanten werden uitgesloten van publieke functies en ondervonden veel pesterijen. In eerste instantie slaagden de protestanten erin om hun onderdrukkers het hoofd te bieden, maar uiteindelijk moesten ze buigen voor hun numerieke minderheid. Desondanks is het protestantisme nog steeds aanwezig in het zuiden van de Cevennen, en verschillende stromingen, voornamelijk het calvinisme, zijn actief. In vergelijking met het calvinisme in Nederland is het Cevenolse calvinisme minder strikt en heeft het regionale kenmerken.
Het is belangrijk op te merken dat de gevechten al lang voorbij zijn en dat protestanten en katholieken vandaag de dag in vrede leven, de vrijheid van godsdienst respecterend en harmonieus coëxisterend.
Het Plan de Fontmort, gelegen nabij onze route, is een kruispunt van paden dat een diversiteit aan mogelijkheden biedt. Het Stevensonpad vervolgt zijn weg door het bos, wat aangename schaduwmomenten biedt. De vegetatie verandert ook, van de graniet van de Mont Lozère naar de schist die kenmerkend is voor de zuidelijke regio. De coniferen maken plaats voor andere soorten bomen en vegetatie.
De GR®72 leidt ons van Cassagnas naar Serre de la Can, een belangrijke etappe van onze wandeling. Hoewel het Stevensonpad misschien minder druk bezocht is dan voorheen, komen we nog steeds buitenlandse wandelaars tegen, voornamelijk Engelsen en Schotten, evenals Franse landgenoten die deze prachtige route willen ontdekken. De gîte d'étape Mas de la Frutgère, beheerd door Patrick Saintemarie, is een populaire plek voor wandelaars, waar we waardevolle informatie over het pad kunnen verkrijgen en genieten van een welverdiende rust.
Elke etappe van onze reis stelt ons in staat om nieuwe landschappen te ontdekken, ons onder te dompelen in een mediterraan klimaat en de sporen van Stevenson door de Cevennen te volgen. Het Stevensonpad biedt een unieke en verrijkende ervaring, die natuur, geschiedenis en wandelavonturen verbindt.
Het einde van onze wandeling op het Stevensonpad leidt ons door prachtige landschappen en dorpen vol geschiedenis. Na het verlaten van het Plan de Fontmort volgen we een breed pad dat schitterende uitzichten biedt op de Franse vallei. Onderweg passeren we een grote menhir, getuige van een prehistorisch verleden en rituelen die verband houden met de aanbidding van de zon en de vruchtbaarheid.
Bij het oversteken van de col de la Pierre Plantée, een marker in het bos, dalen we langzaam af naar Serre de la Can, een vakantiecentrum met diverse accommodaties, zoals een hotel, een gîte d'étape, chalets en een zwembad. Vandaar vervolgen we onze afdaling naar het charmante dorp Saint Germain de Calberte, met zijn romaanse kerk.
Bij het verlaten van Saint Germain de Calberte nemen we de D 983 richting Saint Jean du Gard. Hoewel we proberen het asfalt zoveel mogelijk te vermijden, kan het zijn dat we de weg een tijdje moeten volgen. Onderweg is het ook mogelijk om een kilometer om te rijden naar de gîte d'étape Pont de Burgen als men daar wil overnachten. Daarna komen we bij het toeristische dorp Saint Étienne Vallée Française, en na het oversteken van de brug over de Gardon, slingert het Stevensonpad dieper het binnenland in richting de eindbestemming, Saint Jean du Gard, via de col de Saint Pierre.
Als u van plan bent om te verblijven in de gîte van Marouls, moet u de D 983 blijven volgen. De zevende en laatste etappe is relatief kort, maar biedt de mogelijkheid om met de bus naar Saint Jean du Gard te gaan om naar Alès te reizen. Hoe dan ook, ik raad u ten zeerste aan om dit deel van de Cevennen te verkennen. U zult betoverd zijn door de gevarieerde landschappen, de fascinerende geschiedenis en de unieke sfeer van deze regio.
Oud vakantieshotel met een tuin aan de oever van de Allier, L'Etoile Gastenhuis ligt in La Bastide-Puylaurent tussen de Lozère, Ardèche en Cevennen in de bergen van Zuid-Frankrijk. Op de kruising van de GR®7, GR®70 Stevensonpad, GR®72, GR®700 Régordane-pad, GR®470 Bronnen en Kloven van de Allier, GRP® Cévenol, Ardéchoise Bergen, Margeride. Talrijke rondwandelingen voor wandelen en dagtochten per fiets. Ideaal voor een ontspannen en wandeltocht.
Copyright©etoile.fr