La Garde-Guérin in Lozère
|
|
La Garde-Guérin in Lozère |
|
La Garde-Guérin is een versterkt dorp gelegen in het departement Lozère in de regio Occitanie. Het ligt op een rotsachtig plateau op een prachtige locatie en is een van de vele aantrekkelijke kleine dorpen die ontdekt kunnen worden in het Nationaal Park van de Cévennes.
Het dorp wordt doorkruist door het Chemin de Régordane (GR700), een vrijwel unieke communicatieweg die het Centraal Massief met de Middellandse Zee verbindt en in de Middeleeuwen zeer drukbezocht was. Oorspronkelijk stond deze weg bekend als de Estrade (occitaans estrada, "grote weg", van het Latijnse strata). In de 12e eeuw, op verzoek van de bisschop van Mende, werd het dorp een grenspost, verdedigd door een garnizoen dat verantwoordelijk was voor de veiligheid van reizigers en goederen op de Regordane. Gedurende de hele 13e eeuw heette deze plaats eenvoudigweg La Garde.
De naam Guérin komt pas in 1298 voor. Het versterkte dorp, of castrum van La Garde, is mede-eigendom van een gemeenschap van ridders los Parièrs (in het occitaans: "de Gelijkgestelden", van het Latijn pares), een economische en militaire gemeenschap in de geest van de bloeiende ridderlijke scholen in Frankrijk vanaf de 12e eeuw, die trouw zwoeren aan de bisschop van Mende. Elke parièr bezit een parérie, ook wel deel of portie genoemd, waarvan hij de verantwoordelijkheid draagt en de opbrengsten ontvangt: tol, cartelage (recht op de maat van graan), begeleiding en bescherming van reizigers, dieren en goederen op het gedeelte van de Regordane die zij onderhouden, en pulvérage (recht op de stof die door kuddes dieren wordt opgewoeld).
De bevolking van het dorp is door de eeuwen heen sterk veranderd. In 1789 woonden er meer dan 100 mensen, in 1846 158, en in 1936 84. Tegenwoordig wonen er een dozijn inwoners het hele jaar door. In de zomer is de bevolking groter met ongeveer honderd mensen.
Wat betreft de natuurlijke omgeving van La Garde-Guérin, ligt het dorp in het Nationaal Park van de Cévennes, een bergachtige regio in het zuiden van Frankrijk. Het gebied staat bekend om zijn spectaculaire landschappen, rivieren en kloven, evenals om zijn rijke en gevarieerde flora en fauna. Veel voorkomende plantensoorten in de regio zijn de groene eik, de behaarde eik, de kastanjeboom, de beuk, de grove den, de jeneverbes, de tijm, de lavendel, de heide, de vingerhoedskruid, de martagonlelie, de Venus slipper, enz.
Dit versterkte dorp, geïsoleerd op een plateau, overziet de grillige rotsen van de Chassezac. In de 12e eeuw besloot de bisschop van Mende tot de oprichting ervan om reizigers te beschermen die de GR®700 Regordane-weg gebruikten, de enige communicatieweg tussen de Auvergne en Roussillon. 27 edelen, de "pariers", vestigden zich hier.
Al hun huizen waren perfect identiek. Met zijn fort en het grootste deel van zijn vestingmuren heeft het dorp, dat verboden is voor autoverkeer, zijn uitstraling uit die tijd vrijwel intact bewaard. Tegenwoordig dienen de meeste oude huizen van de pariers als schaapskooi voor de weinige inwoners van het dorp. Een kilometer noordelijk leidt een pad dat afbuigt van de oude D906 in vijf minuten naar het duizelingwekkende uitzichtpunt van de Chassezac, dat uitkijkt over de chaotische kloven waarin de stroom buldert.
Als bekende tussenstop langs de GR®700 Regordane-weg is La Garde-Guérin tegenwoordig een bijzonder aantrekkelijke toeristische bestemming. Ter plaatse is er de hoge uitkijktoren, ooit omringd door vestingwerken waarvan nog enkele mooie resten te zien zijn. Het kasteel en het dorp zijn gerestaureerd en vormen een mooi homogeen middeleeuws geheel. Het was ooit het domein van de "ridder-pariers", een zeer originele militaire vereniging, een soort politiedienst die reizigers op de Régordane beschermde en begeleidde. Er waren tot dertig, onderworpen aan minutieuze en precieze statuten, die lasten en verdelingen van inkomsten regelde.
De donjon is 27 meter hoog. De verdiepingen zijn met een tongewelf gedekt. Zonder trap communiceerden ze met ladders en smalle luiken. De kerk van het dorp, de oude kapel van het "kasteel", is goed gerestaureerd en wordt beschouwd als een "sieraad" van romaanse architectuur. Vanaf de triomfboog terraseert een polychrome Sint-Michiel een gehoornde duivel. Zeer mooie kapitelen. Van de oude huizen in het dorp zijn er veel gerestaureerd. Men kan prachtige poorten en antieke trappen zien.
In 1965 was La Garde-Guérin een bijna verlaten dorp, waar met moeite enkele boeren konden overleven. Er was echter een zeer rijke architectonische erfgoed te behouden. Het was mogelijk om dit unieke dorp te restaureren, een economische en sociale leefomgeving te recreëren. Dankzij de Directie van Architectuur in Parijs werd La Garde-Guérin geselecteerd als proefdorp en ontving het aanzienlijke subsidies.
De oprichting van een herberg in het mooiste huis van het dorp, de restauratie van de als Historisch Monument geclassificeerde kerk, de werkzaamheden aan de straten en vestingmuren, evenals de aanvoer van water, werden in 1966 ondernomen en duurden enkele jaren. 25 jaar later is wat een weddenschap was, een realiteit geworden: de bewoners zijn in het dorp gebleven, en anderen zijn definitief of voor de vakantie gekomen, na de restauratie van de meeste ooit verlaten huizen.
Nu zorgt de gecoördineerde actie van de bewoners binnen een vereniging voor de continuïteit van het ondernomen werk. La Garde-Guérin is een populaire bestemming geworden voor duizenden toeristen. Het respect voor het milieu en de waardering van het architectonisch erfgoed van deze site hebben het zijn identiteit en leven teruggegeven. Een sterke identiteit, een leven rijk aan een verleden dat aan de mens is overgedragen om hem te verlichten, hem een andere dimensie te onthullen, door hem bewust te maken van het belang van zijn omgeving als een noodzakelijke component van zijn evenwicht, van zijn levensstijl, wat getuigt van de schoonheid van deze plaatsen!
La Garde-Guérin is een oud versterkt dorp, opmerkelijk gelegen aan de rand van de GR®700 Regordane-weg en 400 meter boven de Gorges du Chassezac, die het domineert.
De reiziger ziet het dorp van veraf, gebouwd op bijna 900 meter hoogte, op een plateau van zandsteen, vaak door de winden bezocht. De basis van het plateau bestaat uit granieten rotsen, waar het Chassezac-riviertje indrukwekkende kloven in heeft gegraven. Het dorp profiteert van een uitzonderlijke ligging en domineert het hele omliggende landschap. Het is voldoende om te concluderen dat men naar de Pré de la Tour of het uitzichtpunt van de Gorges du Chassezac gaat. Men kan vandaag de dag nog steeds alles rondom zien, en zonder obstakels. Bovendien wordt de site doorkruist door de GR®700 Regordane-weg, die altijd een belangrijke rol heeft gespeeld.
Het is een natuurlijke communicatieweg, van noord naar zuid, aan de oostkant van de Cévennes. Het verbond Montpellier en Nîmes met Le Puy en Velay (beginpunt van de St. Jacques-paden GR®65, van de GR®700 Regordane-weg of Chemin de St Gilles en de Stevenson Route GR®70) en naar Clermont-Ferrand, steeg via Alès, Portes, Chamborigaud, Génolhac (rond Mont-Lozère GR®68), doorkruiste Villefort, ging verder naar La Garde-Guérin, Prévenchères, Le Thort, La Bastide Puylaurent, Luc, Langogne.
Deze site draagt de resten van een solide menselijke vestiging sinds de neolithische tijd. Hoe kan de oude weg van de Régordane niet gemarkeerd zijn door meer of minder versterkte stations? La Garde-Guérin was een ideale plek om een versterkte post op te richten, dat wil zeggen een fort met houten palissades in plaats van stenen.
Later moeten de Galliërs een oppidum of versterkte plaats hebben gebouwd. Helaas weten we niets van deze tijd. Wat we kunnen zeggen, is dat deze Régordaneweg een pre-Romeinse transhumanceweg was.
Voor de verovering van Gallië door Caesar in 52 voor Christus bezette de Keltische stam van de Gabales het huidige Lozère. Ze namen deel aan de strijd voor de onafhankelijkheid van Gallië naast Vercingétorix en de stam van de Arvernes, van wie ze de "cliënten" waren: ze moesten hen respect en toewijding verschuldigd zijn, bepaalde prestaties en militaire bijstand.
Een door de Romeinen gewaardeerde kaas
De Gabales leefden van landbouw en veeteelt en gebruikten de GR®700 Regordane-weg als transhumance- en handelsroute voor wijn en andere producten uit de Cévennes, die al in Nîmes werden verkocht, zoals kaas bijvoorbeeld.
Plinius de natuuronderzoeker, die stierf in de 1e eeuw na Christus tijdens de uitbarsting van de Vesuvius, zei dat de meest gewaardeerde kaas in Rome die van de Mont Lozère en de Cévennes was. De Galliërs-Romijnen bleven deze weg gebruiken. Het is namelijk bekend dat, in tegenstelling tot het principe van een rechte lijn, de Romeinse wegen vaak de kronkels van de eerdere Gallische routes volgden. Ze reisden met wagens, en een systeem van relais langs de weg stelde hen in staat om goederen van de Middellandse Zee naar Lozère te brengen. Er zijn zelfs oester schelpen gevonden tijdens opgravingen op verschillende archeologische sites. Op bepaalde plaatsen, zoals de Estrade van Saint-André de Cap-Cèze, kan men duidelijk de sporen zien die door de wielen van de wagens zijn getrokken. Deze sporen zijn 1,42 m uit elkaar, net als in Pompeii. In Coudoulous, op een zijweg van de Régordane, die naar het westen naar Mende leidde, kan men zelfs de afdrukken van de "schoenen" zien die de wagenmenners hielpen om hun wagen stil te houden tijdens de klim.
Een bevoorrechte site
Lokale machten organiseerden zich rond bepaalde bevoorrechte sites, La Garde-Guérin was er een van, dankzij zijn ligging op een drukke communicatieweg. Dit was niet ontsnapt aan de heren die in de 11e eeuw, misschien zelfs eerder, mensen daar hebben geplaatst om de weg te bewaken en de bescherming van de reizigers en goederen te garanderen. Ze hadden waarschijnlijk al snel, misschien al in de 11e eeuw, een kasteel met een uitkijktoren gebouwd. Het huidige dorp dankt het eerste deel van zijn naam aan het bestaan van deze constructie vanwaar men het hele horizon kon bewaken.
In het "Etymologisch woordenboek van plaatsnamen in Frankrijk" kunnen we lezen dat het woord "Garde" afkomstig is van het Germaanse "Wart" en het betekent "bewaking", "uitkijktoren", "vesting". Veel dorpen of steden in Frankrijk heten ook La Garde: La Garde Freinet, La Garde Adhémar, en het is opgemerkt dat ze allemaal op hoogtes zijn gebouwd, op strategische locaties. In La Garde Freinet bijvoorbeeld, werd in de 9e eeuw een Saraceense vesting gebouwd. Het lijkt erop dat er lange tijd over de versterkte plaats La Garde is gesproken. In een tekst geschreven in de 12e eeuw in laat-Latijn, kunnen we lezen: "castrum quod vocatur la Garda", de versterkte plaats die La Garde wordt genoemd. We weten niet precies wanneer de naam Guérin aan La Garde werd toegevoegd. Algemeen wordt gedacht dat de heren die zich in La Garde vestigden in de 12e eeuw Guérins waren. "Guérin" is een veelvoorkomende achternaam in de drie baronnies van Randon, Apcher en Tournel. Het bestaan van de Guérins is gedocumenteerd in een schenking aan de abdij van Gellone, nu Saint-Guilhem du Désert, gedateerd 1054.
Het was een Guérin van Tournel die dit kasteel op zich nam en de leenheer ervan werd. Tournel bevond zich immers stevig gevestigd in Villefort en had bezittingen in La Garde. De heren van Tournel waren de meesters van Mont Lozère en een deel van het Sauveterre. Ze hielden garnizoen op enkele zenuwpunten en lieten niet lang op zich wachten om hun aandacht op deze unieke invalsweg te vestigen die het zuiden met het Centraal Massief verbond. Men passeerde niet op de oevers van de Rhône, die altijd een stevig bewaakte grens was. Toen men de naam Guérin aan La Garde toevoegde, wilde men misschien deze machtige heren Guérin van Tournel eren? Vereniging G.A.R.D.E, La Garde-Guérin, 48800 Villefort
***
Het geheim van de donjon van La Garde-Guérin
Er was eens, in het hart van de 12e eeuw, een klein dorp dat op een rotsachtig plateau was gelegen, omringd door dichte bossen en diepe kloven. Dit dorp was La Garde-Guérin. De stenen huizen stonden langs de kronkelige straatjes, en op de top van de heuvel stond een imposante donjon. De donjon, 27 meter hoog, was het symbool van de kracht van de ridders-pariers, deze edelen die hadden gezworen de reizigers te beschermen die de Regordane-weg gebruikten. Maar achter zijn dikke muren lag een mysterie, een geheim dat zorgvuldig werd bewaard door de ouderen van het dorp.
Op een winteravond, terwijl de sneeuw de daken bedekte, ontdekte een jonge herder genaamd Gaspard een trap verborgen onder een oude boomstronk. Geïntrigeerd daalde hij af in de diepten van de donjon, bij het licht van een trilmende fakkel.
Daar, in een gewelfde zaal, vond hij een eikenhouten kist, versierd met houtsnijwerk. Binnenin lag een vergeeld perkament. Gaspard ontcijferde de oude letters en ontdekte de geschiedenis van het dorp.Hij leerde dat de ridders-pariers niet alleen bewakers van de weg waren, maar ook de hoeders van een legendarische schat. Deze schat, ergens verborgen in de ondergrondse gangen van de donjon, bestond uit waardevolle voorwerpen, juwelen en vooral, een mysterieuze elixer dat alle ziekten kon genezen.
Gaspard besloot zijn ontdekking te delen met de andere dorpelingen. Samen verkenden ze de geheime doorgangen van de donjon, de valstrikken en raadsels trotserend die door de oude ridders waren achtergelaten. Ze vonden geheime zalen vol rijkdom, maar het elixer bleef onvindbaar.
Met de jaren bloeide het dorp dankzij deze verborgen schat. De inwoners leefden in harmonie, genezen van hun kwalen, en de legende van La Garde-Guérin verspreidde zich door de hele regio. Maar op een dag arriveerde er een vreemdeling in het dorp. Hij noemde zichzelf Lorenzo, en zijn ogen glinsterden met hebzucht. Hij had gehoord van de schat en was bereid om alles te doen om deze te bemachtigen. Lorenzo sloop het donjon binnen, en met duivelse vaardigheid loste hij de raadsels op. Hij bereikte eindelijk de zaal waar het elixer lag. Maar op het moment dat hij het aanraakte, wierp een mysterieuze kracht hem terug, waardoor hij bewusteloos op de stenen vloer viel. Toen hij weer bij bewustzijn kwam, was Lorenzo veranderd. Zijn hebzucht was verdwenen, vervangen door oprechte medelijden voor de dorpelingen. Hij besloot de schat te beschermen in plaats van deze te stelen.
Sinds die dag is La Garde-Guérin een plaats van genezing geworden voor iedereen die op zoek is naar het legendarische elixer. En het geheim van de donjon blijft goed bewaard, van generatie op generatie doorgegeven.
Oud vakantieshotel met een tuin aan de oever van de Allier, L'Etoile Gastenhuis ligt in La Bastide-Puylaurent tussen de Lozère, de Ardèche en de Cévennes in de bergen van Zuid-Frankrijk. Op de kruising van de GR®7, GR®70 Stevensonpad, GR®72, GR®700 Régordane-pad, GR®470 Bronnen en Kloven van de Allier, GRP® Cévenol, Ardéchoise Bergen, Margeride. Talrijke rondwandelingen voor wandelen en dagtochten per fiets. Ideaal voor een ontspannen en wandeltocht.
Copyright©etoile.fr